همگامی نقاشی ایرانی و ادبیات تغزلی

پایان نامه
چکیده

ادبیات فارسی و نگارگری ایرانی از دیرباز در خدمت یکدیگر بوده اند. از آنجا که نگارگری همواره بیان تجسمی متن ادبی بوده و نیز ادبیات بیان ذهنی و انتزاعی نگاره ها، نزدیکی و ارتباط میان این دو مقوله سبب ایجاد وجوه مشترکی میان دو شیوه بیانی شده است. در این پژوهش هدف اصلی، بررسی تطبیقی تصویر و محتوا میان نگاره های جنید و مثنوی همای وهمایون خواجوی کرمانی می باشد؛ همچنین پیدا کردن وجوه ارتباطی میان مفاهیم نهفته در متن و نگاره های مصور این دیوان، کشف تاثیراتی که مضمون عشق بر ترکیب بندی و فضا سازی نگاره های تغزلی می گذارد. کشف وزن، ریتم و آهنگ مشترک میان نگاره ها و رابطه آن با مضمون اثر و کشف ارتباط نزدیک بین فضای رنگی نگاره ها و رنگ پردازی شاعرانه اهداف فرعی این پژوهش بوده است. با توجه به این فرضیات که به نظر می رسد: ارتباط و پیوند عمیقی میان محتوای ادبیات تغزلی و نگارگری ایرانی وجود داشته است؛ کاربست موضوعات عاشقانه بر ترکیب بندی و فضا سازی و رنگ پردازی نگاره ها تاثیر گذاشته است و وزن، ریتم و ضربآهنگ همانندی در نگاره های عاشقانه و محتوای ادبی آن می توان مشاهده نمود. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. شیوه جمع آوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای از منابع و کتب معتبر می باشد. نمونه های مورد نظر 6 نگاره تصویر شده اثر جنید در مکتب بغداد-شیراز از مثنوی همای و همایون دیوان خواجوی کرمانی می باشد. دراین تحقیق که از نوع کیفی بوده با مقایسه و تطابق آثار با محتوای ادبیشان، به بررسی موضوعی، ساختاری و تحلیل آثار پرداخته شده است.در نتیجه این پژوهش: نگاره‎های ایرانی به لحاظ قالب و محتوی، متکی بر خاستگاهی عرفانی و فلسفی است نگارگران ایرانی، تار و پود آثار خود را با اصول و حکمتی که ریشه در تفکر توحیدی دارد شکل داده‎اند. منظومه همای و همایون نیز صرفا یک منظومه ساده عاشقانه نیست که هدف از سرودن آن بیان عاطفی عشقی زمینی باشد، بلکه تمثیلی است رمزی و عرفانی و بیانگر اندیشه والای خواجو، که افکار عارفانه خود را در قالب عشقی زمینی نهاده است تا آنها را به صورتی ملموس بر روندگان راه عشق و معرفت عرضه بدارد.

منابع مشابه

همگامی ادبیات و نقاشی قاجار

معرفی کتاب کتاب همگامی ادبیات و نقاشی قاجار به قلم علی محمدی اردکانی با تأکید و توجه بر فاصلۀ تاریخی(1210-1264ق) نوشته شده است. این دوران -که تقریباً نیمۀ نخست قاجار را شامل می شود- با حکومت آقا محمدخان(1210-1212ق)، فتحعلی شاه(1212-1250ق) و محمدشاه(1250-1264ق) مصادف بوده است. وضعیت فرهنگی و هنری این دوران نیز از یک طرف در ادامۀ جریان فرهنگی زندیه قرار دارد و از سویی دیگر مقدمه ای برای شکل گیری ف...

متن کامل

اصطلاح ادبی یا واکنش رفتاری!؛ «انگشت‌گَزیدن» در ادبیات و نقاشی ایرانی

بیان مسئله: هیجان تعجب، شرم و گناه از هیجان‌های بشری محسوب می‌شوند. عکس‌العمل‌های ناشی از این هیجان‌ها تابع مسائل زیست‌شناختی و فرهنگی است. با نگاهی به هنر و ادبیات ایران در بستر تاریخ، این طور به‌نظرمی‌رسد که یکی از واکنش‌های فرد متعجب و نادم، در فرهنگ ایران، «گَزیدن انگشت» بوده است؛ زیرا نمونه‌های بی‌شماری از آن را در متون، اشعار کهن و نگارگری ایران می‌توان دید. از آنجایی که این عکس‌العمل صرفاً...

متن کامل

همکنشی ادبیات و نقاشی در داستانی از ابوتراب خسروی

مطالعات تطبیقی ادبیات در مقام یک تخصص روشمند، از سازوکارهای پژوهشی متعددی برای تحلیل متون بهره گرفته است. تعمق در متون ادبی از رهگذر کشف پیوند آنها با هنرها یکی از سازوکارهای تعریف شده در این حوزه شناختی است. پژوهش حاضر با تکیه بر این انگاره کوشیده است داستان کوتاه «مینیاتورها» از مجموعه داستان دیوان سومنات از ابوتراب خسروی را واکاوی و تحلیل نماید. براساس پژوهش حاضر، عنوان‌پردازی متن ادبی، کارب...

متن کامل

نقاشی ایرانی به روایت صادق بیک افشار

نقاشی ایرانی بر خلاف دیگر سنن شرقی به دلیل شرایط خاص رشد و نمو آن از داشتن رساله های نظری در باب اصول و تاریخ اش چندان بهره ای ندارد. متون موجود در این باب در حد انگشتان یک دست نیز نیستند. از این جهت رساله قانون الصور منبع مهمی به شمار می آید چرا که توسط یک نقاش اهل ادب تالیف شده است.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023